به دلایل متعددی، بهداشت دهان و دندان اهمیت زیادی دارد که تاثیر آن بر زیبایی صورت و کمک آن به داشتن رژیم غذایی سالم و کامل از جمله این دلایل هستند. اگر دقت کرده باشید هنگام صحبت با یک شخص، دندان هایش جزو اولین بخش های بدن اوست که نظر ما را جلب میکند. با توجه به این که عواملی مانند جنس دندان نیز در آسیب دیدن آن تاثیرگذار هستند، افرادی را میبینیم که علی رغم محافظت دقیق و همیشگی از دندان هایشان باز هم دچار آسیب هایی نظیر پوسیدگی و خرابی دندان میشوند. با این حال این آخر راه نیست، پیشرفت علم دندان پزشکی، راه هایی را پیش روی ما قرار میدهد تا با وجود آسیب دیدگی و خرابی دندان بتوانیم، مثل سابق زیبایی و کارایی دندانمان را حفظ کنیم. یکی از روش های مورد استفاده برای ترمیم دندان، ایمپلنت دندان است که میتواند لبخندی زیبا برای افراد به وجود بیاورد. در مطلب پیش رو قرار است به بررسی این روش و مزایا و معایب آن بپردازیم.
ایمپلنت دندان چیست؟
اگر بخواهیم عمل ایمپلنت را کامل و در عین حال کوتاه توضیح دهیم، باید بگویید در این عمل ریشه های دندان با فیکسچر (فلز) جایگزین میشوند. امروزه فیکسچرهایی از جنس تیتانیوم متانسب با ساختار فک و لثه طراحی شدهاند. دندان هایی که برای انجام ایمپلنت مورد استفاده قرار میگیرند کاملا شبیه به دندان های واقعی هستند و تشخیص آن ها برای افراد عادی دشوار است.
علاوه بر شباهت ظاهری، این دندان های ساختگی، از نظر کارکرد نیز کاملا شبیه به دندان های معمولی هستند و فرد با استفاده از آن ها مثل دیگر افراد از مواد خوراکی بهره میبرد. این عمل جایگزین مناسبی برای پروتزهایی است که به خاطر فقدان ریشه دندان به خوبی روی هم قرار نمیگیرند.
عمل ایمپلنت دندان، شیوه های مختلفی دارد. جراح دندان پزشک برای این که تصمیم بگیرد چگونه این عمل را انجام دهد، ابتدا وضعیت استخوان های فک را بررسی و سپس نوع ایمپلنت را با در نظر گرفتن شرایط بیمار تعیین میکند. فیکسچرهای مورد استفاده در عمل ایمپلنت به خوبی از دندان های جدید مراقبت میکند.
چه کسانی میتوانند عمل ایمپلنت دندان انجام دهند؟
سوالی که اکنون در ذهن بسیاری مطرح شده این است که چه کسانی باید به سراغ انجام عمل ایمپلنت دندان بروند. کسانی که استخوان فک آن ها کامل رشد کرده، استخوان های سالم برای محکم نگه داشتن ایمپلنت دارند و بافت های دهان آن ها نیز سالم است میتوانند برای انجام عمل ایمپلنت اقدام کنند. کسی که میخواهد عمل ایمپلنت انجام دهد نباید دارای بیماری باشد که سلامت استخوان او را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین یکی از نکات مهمی که شخص باید در نظر داشته باشد این است که بعد از ایمپلنت نباید دخانیات مصرف کند.
مزایای ایمپلنت دندان
بی اغراق میتوان گفت ایمپلنت دندان یکی از بهترین روش هایی است که با استفاده از آن می توان دندان های از دست رفته یک شخص را دوباره به او بازگرداند. دندان های ایمپلنت شده در استخوان فک قرار میگیرند و با توجه به موادی که در ساخت آنها به کار رفته، مانند دندان های طبیعی دچار پوسیدگی نمیشوند. علاوه بر این به خاطر ترکیب شدن با استخوان فک، از جای خود نمی لغزند. در ادامه اصلی ترین مزایای ایمپلنت دندان را مورد بررسی قرار خواهیم داد:
1.ماندگاری طولانی مدت:
قابلیت ماندگاری طولانی مدت، یکی از مزایای بارز ایمپلنت دندان است. ایمپلنتهای دندانی، به دلیل ادغام فیزیولوژیک با استخوان فک یا فکها، قادر به ایجاد اتصال به استخوان میباشند که موجب پایداری و ماندگاری طولانیمدت آنها میشود.
این ویژگی موجب میشود که ایمپلنت بهصورت ثابت و استوار در جای خود قرار بگیرد، بدون اینکه حرکتی نامطلوب یا تغییرات ساختاری در دهان ایجاد شود. این استحکام و پایداری، به بیماران امکان میدهد تا از دندانهای جایگزین خود برای سالها و حتی دههها بهرهمند شوند، بدون نگرانی از عوارض ناشی از عدم پایداری یا انحرافات در عملکرد.
با ایمپلنت دندان، بیماران میتوانند به راحتی از تمامی فعالیتهای روزمره خود، از جمله مصرف غذا، گفتگو و لبخند زدن لذت ببرند، بدون اینکه نگرانی از این موضوع داشته باشند که دندانهای جایگزین آنها در طول زمان وارد مشکلاتی شود. این امر به بیماران اطمینان میدهد که ایمپلنت دندانهایشان همیشه ثابت خواهد بود.
2.زیبایی و طبیعی بودن:
با استفاده از ایمپلنت دندان، زیبایی و طبیعی بودن لبخند شما را بازیابی میکنیم. این فرآیند نه تنها به شما امکان میدهد تا یک ظاهر طبیعی و هماهنگ دندانی داشته باشید، بلکه به شما اعتماد به نفس بیشتری نیز میبخشد. ایمپلنت دندانها به طور دقیق با دندانهای طبیعی شما هماهنگ میشوند، به طوری که حتی متخصصان دندانپزشکی نیز ممکن است تفاوتی بین آنها را تشخیص ندهند. این بدان معناست که وقتی شما خندان هستید، دندانهای شما به شکلی طبیعی و بدون احساس ترس یا نگرانی نمایان میشوند. در نتیجه، ایمپلنت دندانها نه تنها به ظاهر شما زیبایی میبخشند، بلکه به اعتماد به نفس شما نیز افزوده میشود.
3.استحکام بالا:
مفهوم استحکام بالا در ایمپلنت دندان نقش بسیار مهمی ایفا میکند. این مزیت معمولاً به این معنا است که ایمپلنت دندانها، به خوبی در استخوان فک پیوند شده و یک اتصال مستحکم و پایدار برای دندانهای مصنوعی ایجاد میکنند.
استحکام بالا در ایمپلنت دندان به دو جنبه اصلی مرتبط است:
- اتصال استخوانی: ایمپلنت دندانها اغلب از موادی مانند تیتانیوم ساخته میشوند که با استخوان فک یا فکها ادغام میشوند. این ادغام استخوانی به ایمپلنت دندان امکان میدهد که به عنوان یک پایه مستحکم برای دندانهای مصنوعی عمل کند.
- استحکام ساختاری: با توجه به طراحی و مواد مصرفی، ایمپلنت دندانها معمولاً دارای ساختار قوی و مقاومی هستند که قادرند فشارها و استفادههای روزانه از دندانها را تحمل کنند. این به معنای این است که برخلاف سایر روشهای جایگزینی دندان، مانند پروتزهای متحرک، ایمپلنت دندانها قابلیت تحمل فشارها و نیازهای زندگی روزمره را دارا هستند.
با توجه به استحکام بالای ایمپلنت دندان، بیماران میتوانند با اطمینان بیشتری از دندانهای خود استفاده کنند و به طبیعتگرایی و عملکرد دهانی طبیعی نزدیکتر شوند.
4.پیشگیری از تحلیل لثه و استخوان:
مزیت اساسی استفاده از ایمپلنت دندان در پیشگیری از تحلیل لثه و استخوان و نگهداری سلامت دهانی است. زمانی که یک دندان از دست رفته نادرست جایگزین نشود، این ممکن است منجر به اختلالات جدی در دهان شود. یکی از این مشکلات، تحلیل لثه و استخوان است که به عنوان پریودنتیت(Periodontitis) شناخته میشود.
پریودنتیت یک التهاب مزمن در لثه و بافتهای استخوان اطراف دندان است که به طور آرام و پنهانی آغاز میشود. اگر این التهاب به طور صحیح درمان نشود، میتواند به تخریب لثه و استخوان اطراف دندان منجر شود. این مشکلات میتوانند به عوارض جدیتری مانند ترکیب شدن دندانها، افزایش فشار بر دیگر دندانها، و حتی از دست دادن دندانهای دیگر منجر شود.
با استفاده از ایمپلنت دندان به عنوان یک جایگزینی دائمی و پایدار برای دندان از دست رفته، فضای خالی در دهان پر میشود و بافتهای لثه و استخوان به صورت طبیعی حفظ میشوند. ایمپلنت دندان به عنوان یک تراکم استخوانی عمل میکند و به عنوان یک پایه مصنوعی برای دندان جایگزین شده عمل میکند، که باعث پایداری و استحکام ساختار دهانی میشود.
با ایمپلنت دندان، خطرات مرتبط با تحلیل لثه و استخوان به طور قابل توجهی کاهش مییابد. با استفاده از این روش، احتمال بروز التهابات لثه و کاهش استحکام استخوان را به طور موثری کاهش میدهید، که در نتیجه، به حفظ سلامت دهان و جلوگیری از مشکلات جدی دندانی کمک میکند.
5.آسان بودن مراقبت:
با اتکا بر مزایای ایمپلنت دندان، یکی از مواردی که بسیار مهم است و برای بسیاری از افراد جذابیت دارد، “آسانی مراقبت” است. مراقبت از ایمپلنت دندان به طور کلی بسیار آسانتر از دندانهای مصنوعی دیگر است. این مزیت مهمی است که برای بسیاری از افراد تحت درمان، جذابیت دارد و در ادامه توضیحاتی برای این مورد ارائه میدهم:
تمیز کردن آسان: احتمالاً یکی از بزرگترین مزایای مراقبت از ایمپلنت دندان، آسانی در تمیز کردن آن است. معمولاً ایمپلنتها به صورت یک قطعه یا چند قطعه ساخته میشوند و از جنسهای مقاومی مانند تیتانیوم است. به دلیل این ساختار، تمیز کردن ایمپلنت دندان با استفاده از مسواک و نخ دندان بسیار ساده است و نیاز به استفاده از مواد و وسایل ویژهای ندارد.
عدم نیاز به روتین مراقبتی ویژه: مراقبت از ایمپلنت دندان نیازی به روتین ویژهای ندارد. شما فقط باید به شیوهی مراقبت از دندانهای طبیعی خود پایبند باشید. این شامل مسواک زدن حداقل دو بار در روز، استفاده از نخ دندان میشود. عدم نیاز به مراقبتهای ویژه، ایجاد شادی در بیماران و افزایش تمایل به حفظ بهداشت دهانی را ایجاد میکند.
مصرف کمتر از مواد شیمیایی: با توجه به آسانی در تمیز کردن و نگهداری ایمپلنت دندان، نیاز به استفاده از مواد شیمیایی مانند ضدعفونی کنندهها و محلولهای آنتیباکتریال برای مراقبت از آن کمتر میشود. این موضوع به معنای کاهش مصرف مواد شیمیایی غیرضروری و حفظ بهداشت دهانی طبیعی است.
بنابراین، مزیت آسانی مراقبت از ایمپلنت دندان با استفاده از مواد ساده و فرآیند ساده تمیز کردن، یکی از نقاط قوت و جذابیتهای این روش درمانی محسوب میشود.
معایب و خطرات ایمپلنت دندان
مانند هر عمل جراحی و روش درمانی دیگری، جراحی ایمپلنت نیز با ریسک هایی همراه است. این مشکلات به ندرت پیش میآیند و اکثر آنها به سادگی قابل پیشگیری هستند و برطرف میشوند. پیش از آن که به سراغ عوارض جسمانی احتمالی ایمپلنت دندان برویم، باید به این نکته اشاره کنیم که یکی از مهم ترین معایب این عمل، بالا بودن قیمت ایمپلنت دندان است. ایمپلنت یکی از عمل های پر هزینه در دندان پزشکی به حساب میآید. به جز این، از جمله ریسک های مربوط به ایمپلنت دندان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1.عفونت در محل ایمپلنت:
عفونت در محل ایمپلنت به دلایلی مانند عدم توجه به بهداشت دهان و دندان، عدم توجه به معاینه منظم، خوردن زیاد قند و نخوردن آب کافی به وجود میآید. این عارضه با علائمی مانند شل شدن ایمپلنت، خونریزی یا ترشح چرک، طعم و بوی بد دهان، تب، تورم، قرمزی و درد همراه است.
2.آسیب رساندن به دندان های دیگر یا رگ های خونی:
ایمپلنت ممکن است باعث شل و لق شدن دندان کناری خود شود، با این حال این عارضه نادر است و بعد از مدتی خوب خواهد شد. اگر بعد از ایمپلنت مقدار خونریزی بیش از اندازه معمول بود باید حتما به پزشک اطلاع داده شود تا وضعیت ایمپلنت مورد بررسی قرار گیرد.
3.آسیب عصبی:
آسیب عصبی یکی از عوارضی است که ممکن است در صورت انجام ایمپلنت برای فرد به وجود بیاید. این عارضه با علائمی مانند بی حسی، سوزن سوزن شدن دندان، لب، لثه و فک همراه است. این مورد زمانی اتفاق میافتد که ایمپلنت ناخواسته نزدیک به یک عصب قرار بگیرد. آسیب عصبی معمولا کوتاه مدت است و علائم آن بعد از مدتی از بین خواهند رفت با این حال از آنجایی که گاها میتواند خطرناک هم باشد بهتر است در صورت ابتلا به این عارضه، حتما به پزشک اطلاع داده شود. آسیب دیدن عصب آلوئولار که در فک پایینی قرار دارد جدی است و باید نسبت به علائم و درمان آن هوشیار بود.
4.مشکلات سینوسی:
این مشکل زمانی رخ میدهد که یکی از ایمپلنت های فک بالا به حفره های سینوسی وارد شود. درد، حساسیت، متورم شدن گونه ها، کیپ شدن بینی، کاهش حس بویایی، سردرد سینوسی، دندان درد، بوی بد دهان و بالا رفتن دمای بدن از جمله علائمی هستند که مشکلات سینوسی پس از ایمپلنت برای فرد به وجود میآورند.
راه های پیشگیری از آسیب های ایمپلنت دندان
همانطور که بالاتر اشاره کردیم، عوارض ایمپلنت دندان قابل پیشگیری هستند. اولین و مهم ترین راه برای جلوگیری از بروز این مشکلات، مراجعه به یک متخصص دندان پزشکی با تجربه است. میزان تخصص و تجربه دندان پزشک در کیفیت ایمپلنت انجام شده تاثیر بسزایی دارد.
یکی دیگر از مواردی که در دوام ایمپلنت دندان نقش مهمی دارد، استفاده از برندهای معروف و مواد با کیفیت است. برندهایی که امتحانشان را پس دادهاند اگرچه هزینه بالاتری دارند ولی کیفیت بالای آنها، احتمال بروز آسیب های احتمالی را کاهش میدهد.
ترک و کاهش مصرف دخانیات یکی دیگر از کارهایی است که برای پیشگیری از بروز معایب ایمپلنت دندان باید انجام داد. از آنجایی که جراحی برای بدن التهاب، تورم و خونریزی به همراه دارد فرد، مستعد بروز عفونت خواهد شد که برای پیشگیری از این اتفاق باید مصرف دخانیات را کاهش داد یا بهتر از آن، کاملا این کار را ترک کرد.
میزان تخصص و تجربه دندان پزشک در کیفیت ایمپلنت انجام شده تاثیر بسزایی دارد.
سخن پایانی
ایمپلنت دندان اگرچه روشی پرهزینه برای جایگزین کردن دندان های از دست رفته است ولی با توجه به مزایا و معایبی که برای آن برشمرده ایم، یکی از بهترین گزینه هاست. توجه داشته باشید که اگر میخواهید برای انجام ایمپلنت اقدام کنید حتما یک مرکز دندان پزشکی معتبر را برای اینکار انتخاب نمایید تا بهترین نتیجه را دریافت کنید.