تفاوت مدل های مختلف کامپوزیت دندان چیست + توضیحات کامل

کامپوزیت دندان در سال های گذشته تبدیل به یکی از روش های پرتقاضا برای زیباسازی دندان ها شده است. همین افزایش تقاضا باعث شده شرکت های سازنده کامپوزیت دندان، مدل های مختلفی از آن را به بازار عرضه کنند و تنوع خاصی برای آن به وجود بیاورند. این تنوع همانقدر که عالی است، می تواند انتخاب را برای برخی سخت کند. اما جای نگرانی نیست با داشتن اطلاعات کافی درباره هرکدام از انواع کامپوزیت دندان می توانید تصمیم درستی برای انتخاب میان آن ها بگیرید. پس اگر قصد دارید دندان های خود را کامپوزیت کنید، حتما پیش از آن این مطلب را بخوانید.

کامپوزیت دندان بر چه اساس دسته بندی می شود؟

یکی از نکات درباره انواع کامپوزیت این است که نمی توان آن ها را تنها در یک دسته بندی قرار داد. با توجه به گستردگی انواع کامپوزیت چندین دسته بندی برای آن تعریف شده است. این دسته بندی ها عبارت هستند از: نوع کاربرد، نوع رنگ، نوع برند، اندازه ذرات، میزان قوام، روش نصب و مکان نصب. در ادامه به صورت جداگانه انواع کامپوزیت دندان بر اساس این دسته بندی ها را معرفی می کنیم.

انواع کامپوزیت دندان براساس کاربرد

از نظر کاربرد کامپوزیت دندان به دو نوع تقسیم می شود:

کامپوزیت دندان زیبایی

این کامپوزیت ها که عموما با نام کامپوزیت ونیر شناخته می شوند تنها با هدف زیباسازی دندان ها مورد استفاده قرار می گیرند. با روکش های کامپوزیتی عیوب ظاهری دندان برطرف می شود و لبخندی زیبا برای شخص به وجود خواهد آمد. کامپوزیت ونیر ظاهری سفید، زیبا و یکدست برای دندان ها ایجاد می کند و بیشتر برای دندان های جلویی مورد استفاده قرار می گیرد.

کامپوزیت دندان ترمیمی

این نوع کامپوزیت با اهداف درمانی و برای برطرف کردن عیوبی مانند ترک، شکاف، شکستگی و… مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر این اگر رنگ دندان ها تغییر کند یا لکه ای روی آن باشد از کامپوزیت ترمیمی در این موارد استفاده می شود.

انواع کامپوزیت دندان براساس نوع رنگ

کامپوزیت های دندان که توسط برندهای معتبر تولید می شوند، دارای طیف رنگی متنوعی هستند و این موضوع باعث می شود دندانپزشک بتواند رنگی کاملا هماهنگ با دندان های طبیعی و  رنگ چهره به متقاضی پیشنهاد دهد. به طور کل کامپوزیت دندان چهار درجه رنگی دارد که در ادامه آن ها را معرفی می کنیم.

گروه A: رنگ های گروه A دارای سایه قهوه ای هستند.

گروه B: رنگ های گروه B دارای سایه زرد هستند.

گروه C: رنگ های گروه C دارایی سایه خاکستری هستند.

گروه D: رنگ های گروه D دارای سایه قرمز هستند.

معمولا رنگ های مختلف کامپوزیت دندان در یک کاتالوگ به متقاضی نشان داده می شود.

انواع کامپوزیت براساس برند

یکی از مهم ترین انتخاب ها برای انجام کامپوزیت دندان انتخاب برند تولید کننده کامپوزیت است. برندی که برای انجام کامپوزیت استفاده می شود، طول عمر، ماندگاری، مقاومت در برابر ضربه، سرعت فرم پذیری و…  را تعیین می کند به همین خاطر عموم افراد سعی می کنند حتی با پرداخت هزینه بالاتر، برندهای معتبر را برای این کار انتخاب کنند.

در حال حاضر برندهای سوییسی، آمریکایی، ژاپنی و آلمانی بهترین تولید کنندگان کامپوزیت دندان در دنیا هستند.

انواع کامپوزیت براساس اندازه ذرات

نوع و اندازه ذراتی که در ساخت کامپوزیت های مختلف دندان به کار می رود متفاوت است. اندازه ذرات در کیفیت کامپوزیت تاثیر می گذارد، به عنوان مثال کامپوزیت هایی با ذرات ریز راحت تر شکل می گیرند و شکل نهایی آن ها طبیعی تر خواهد بود. کامپوزیت های درشت دانه اما در ویژگی هایی نظیر مقاومت و استحکام بالا برتری دارند. در ادامه مدل های مختلف کامپوزیت بر اساس اندازه ذرات را شرح می دهیم.

ماکروفیل (دانه درشت)

کامپوزیت ماکروفیل دارای ذراتی بزرگتر از دیگر انواع کامپوزیت هستند. ماکروفیل ها پولیش پذیری کمی دارند و بسیار بزرگ هستند به همین خاطر مدتی است برای روکش دندان مورد استفاده قرار نمی گیرند. ذرات ماکروفیل ابعادی بین 10 تا 50 میکرومتر دارند.

میکروفیل (دانه ریز)

میکروفیل در ساختار ریزدانه خود، ذراتی با اندازه کمتر از 100 نانومتر دارد. از ویژگی های این مدل کامپوزیت می توان به پولیش پذیری بالای آن اشاره کرد. البته این نکته را نیز باید گفت که میکروفیل ها دوام و استحکام کمتری نسبت به دیگر انواع کامپوزیت دارند.

هیبرید، میکرو هیبرید و نانوهیبرید

کامپوزیت های هیبرید، یکی از بهترین انواع کامپوزیت هستند که هم مقاومت ماکروفیل ها و هم پولیش پذیری میکروفیل ها را در خود جای داده اند. ابعاد ذرات این مدل کامپوزیت بین 10 تا 50 میکرومتر است و مدل هایی از آن نیز 40 نانومتر هستند. از کامپوزیت های هیبریدی معمولا برای زیباسازی استفاده نمی شود و بیشتر برای ترمیم دندان های پشتی کاربرد دارند، چرا که درخشندگی آن ها زود از بین می رود و تغییر رنگ می دهند. کامپوزیت های میکروهیبرید ابعادی کمتر از 100 نانومتر دارند. نانوهیبریدها مدل دیگری از کامپوزیت هیبرید هستند که با استفاده از ترکیبات نانو ساخته شده اند و برای قرار دادن آن ها نیاز به تراشیدن دندان نیست. همچنین این مدل کامپوزیت طول دوره درمان کوتاهی دارد و اقتصادی است.

 بولک

زیرکونیوم و سیلیس غیرتجمعی، مواد تشکیل دهنده کامپوزیت دندان بولک هستند. این مدل کامپوزیت شکاف بین دندان ها را به خوبی پر می کند ولی در برابر ساییدگی و تغییر رنگ به اندازه دیگر انواع کامپوزیت مقاوم نیست.

نانوکامپوزیت

در حال حاضر جدید ترین مدل کامپوزیت که در کلینیک های دندانپزشکی بیشتر استفاده می شود، نانوکامپوزیت است. ابعاد ذرات نانوکامپوزیت 20 نانومتر است و مقاومت بالایی در برابر ساییدگی دارد. علاوه بر این دوام و طول عمر این کامپوزیت ها هم بالاست و به خوبی قابل فرم گیری هستند. از نانوکامپوزیت بیشتر برای رفع نواقص دندان های پشتی استفاده می شود.

انواع کامپوزیت براساس میزان قوام

از نظر قوام و انسجام کامپوزیت دارای دو نوع سیال و تراکم پذیر است.

کامپوزیت های سیال

کامپوزیت های سیال دارای بافتی رقیق هستند و می توانند به منافذ دندان وارد شوند، علاوه بر این استحکام بالایی هم دارند. این ویژگی باعث شده کامپوزیت سیال برای ترمیم حفره های کم عمق دندانی و طوق دندان ها مورد استفاده قرار بگیرد.

کامپوزیت تراکم پذیر

کامپوزیت تراکم پذیر یا IPS از جنس سرامیک است و به سختی تغییر رنگ می دهد. این دو ویژگی در کنار استحکام بالا باعث شده، IPS تبدیل به یکی از پرتقاضاترین انواع کامپوزیت در سراسر دنیا شود.

انواع کامپوزیت براساس روش نصب

از نظر روش نصب، کامپوزیت دندان به دو مدل مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شود که در ادامه هرکدام از آن ها را توضیح خواهیم داد:

کامپوزیت مستقیم

کامپوزیت مستقیم نیازی به قالبگیری ندارد و به صورت مستقیم توسط دندان پزشک روی دندان نصب می شود. از روش مستقیم بیشتر برای پر کردن حفره ها و شکاف های کوچک بین دندان ها استفاده می شود.

کامپوزیت غیرمستقیم

در این روش ابتدا دندانپزشک از دندان ها قالب گیری می کند و سپس آن ها را به آزمایشگاه دندانپزشکی می فرستد تا کامپوزیت مورد نظر ساخته شود. سپس کامپوزیت ساخته شده را روی دندان نصب می کند. این روش برخلاف روش مستقیم، در دو یا چند جلسه انجام می شود. از کامپوزیت غیرمستقیم بیشتر برای ترمیم عیوب بزرگ استفاده می شود.

انواع کامپوزیت دندان براساس مکان نصب

آخرین دسته بندی انواع کامپوزیت که در این مطلب برایتان توضیح خواهم داد، انواع کامپوزیت براساس محل قرارگیری آن است. در ادامه انواع این کامپوزیت ها را معرفی می کنیم.

کامپوزیت قدامی

کامپوزیت های قدامی در واقع همان کامپوزیت هایی هستند که برای زیبایی دندان های جلویی مورد استفاده قرار می گیرند. کامپوزیت های قدامی دارای درخششی طبیعی و دوام بالا هستند. تنوع رنگ کامپوزیت های قدامی بالاست و در بسیاری از موارد برای نصب آن ها نیازی به تراش دندان و برداشتن بافت سالم نیست.

کامپوزیت خلفی

سال های زیادی است که کامپوزیت خلفی، رقیب آمالگام برای پرکردن دندان ها شده است. کامپوزیت خلفی که برای دندان های پشتی استفاده می شود علاوه بر این که نواقص این دندان ها را پر می کند، زیبایی هم دارد. استحکام کامپوزیت خلفی به عواملی مانند موقعیت دندان، تعداد سطوح ترمیم شده و رعایت بهداشت دهان و دندان بستگی دارد.

کامپوزیت یونیورسال

کامپوزیت های یونیورسال را هم می توان در دندان های جلویی به کار برد و هم در دندان های پشتی استفاده کرد. این ویژگی نشان می دهد که کامپوزیت های یونیورسال هم دارای درخشش مناسب هستند و هم مقاومت بالایی در برابر ساییدگی دارد.

انتخاب کدام کامپوزیت بهتر است؟

این که کدام یک از کامپوزیت های یاد شده برای شما مناسب تر است بستگی به انتظار شما از کامپوزیت و شرایطتان دارد. در نتیجه نمی توان گفت یکی از این موارد از دیگر مدل ها بهتر است. به عنوان مثال از خود بپرسید که آیا به دنبال زیبایی و ظرافت هستید یا می خواهید کامپوزیت نصب شده استحکام و طول عمر بالایی داشته باشد؟ نهایتا با رفتن پیش یک دندان پزشک متخصص او نیز به شما در داشتن یک انتخاب درست کمک می کند.

در این مطلب به بررسی انواع کامپوزیت پرداختیم و توضیحات کاملی راجع به آن ها دادیم. به یاد داشته باشید که مهم ترین نظر درباره انتخاب کامپوزیت دندان را دندانپزشکتان به شما خواهد داد و باید به این نظر توجه ویژه داشته باشید. اگر سوالی درباره انواع کامپوزیت دندان داشتید در بخش کامنت ها از ما بپرسید.