چرا نباید دندانتان را جرم گیری کنید؟

دندان یکی از اعضای مهم بدن است که در صورت عدم مراقبت صحیح و اصولی دچار آسیب می شود. یکی از آسیب های متداولی که بسیاری از مردم با آن دست و پنجه نرم می کنند، جرم گرفتن دندان است. بعد از غذا خوردن باکتری هایی روی دندان می نشینند که به مرور زمان یک لایه نازک به نام پلاک را تشکیل می دهند. این ماده چسبناک حاوی باکتری های مضری است که برای دندان پوسیدگی و مشکلات دیگر را در پی خواهد داشت. جرم دندان در واقع همین پلاک است و عمل جرم گیری برای از بین بردن این لایه باکتریایی به کار می رود. سوالی که برای بسیاری پیش می آید این است که جرم گیری دندان خوب است یا بد؟ و چه عوارضی به همراه دارد. در این مطلب قرار است به این سوالات مهم پاسخ دهیم.

جرم گیری دندان چیست؟

جرم گیری دندان یکی از درمان های دندان پزشکی است که در آن باکتری ها و جرم هایی که روی دندان قرار دارند حذف می شوند. وجود این باکتری ها بر روی دندان باعث ایجاد اسیدهایی می شود که به مرور مینای دندان را تضعیف خواهد کرد. همه افراد به جرم گیری نیاز دارند ولی جرم گیری بیش از اندازه هم می توااند مضر باشد. اگرچه جرم گیری یکی از بی خطرترین و کم ریسک ترین درمان های دندان پزشکی است ولی با این حال ممکن است عوارضی را به همراه داشته باشد. برای این که احتمال بروز این عوارض را کاهش دهید کافی است برای جرم گیری به یک دندانپزشک با تجربه و متخصص مراجعه کنید.

فرایند جرم گیری دندان چگونه است؟

برای انجام جرم گیری، دندانپزشک ابتدا از بی حسی موضعی برای کنترل درد استفاده می کند. بعد از حدود 5 دقیقه که بی حسی اثر کرد، دندان پزشک، زیر لثه، بین لثه، انتهای تاج دندان ها و اطراف ریشه دندان را جرم گیری می کند. این فرایند با استفاده از دستگاه های مخصوص انجام می شود البته می توان آن را به صورت دستی نیز انجام داد. دستگاه به صورت زاویه 45 تا 90 درجه نسبت به دندان ها قرار می گیرد و با حرکت در مسیر عمودی، افقی و چرخشی آن ها را از وحود باکتری ها تمیز می کند.

اگر نیاز  به روت پلنینگ (صاف کردن سطوح ناهموار و حذف باکتری های زیر لثه) هم داشته باشید، در این مرحله دندان پزشک این کار را انجام می دهد. اگر نیاز باشد در فرایند روت پلنینگ یک لایه بسیار کوچک از سطح دنتین دندان نیز برداشته می شود. نهایتا بعد از انجام تمام این فرایندها نوبت به شستشوی نهایی دهان می رسد تا باقی مانده باکتری ها از بین بروند.

عوارض جرم گیری دندان چیست؟

حالا که با جرم گیری و فرایند آن آشنا شدیم، نوبت به این سوال مهم می رسد که جرم گیری ممکن است چه عوارضی برای ما در پی داشته باشد. پیش از این که عوارض جرم گیری را بیان کنیم، گفتن این نکته ضروری است که همیشه قرار نیست  بعد از انجام جرم گیری عوارض بخصوصی پدیدار شوند و آنچه در ادامه می گوییم مواردی هستند که عموما توسط بیماران گزارش می شوند. در ادامه به بررسی این عوارض خواهیم پرداخت.

• حساس شدن دندان ها:

اگر لایه پلاک (جرم) برای مدت طولانی بر دندان ها قرار گرفته باشد در واقع بخشی از دندان می شود و زمانی که با جرم گیری آن را بر می دارید، لایه زیرین آن بعد از مدت ها در معرض هوا، مایعات و مواد غذایی قرار می گیرد. این موضوع باعث می شود تا چند روز حساسیت دندان های فرد بالا برود و این ممکن است برای او احساس ناراحتی به همراه داشته باشد. با این حال این عارضه موقتی است و بعد از مدتی برطرف خواهد شد.

• خونریزی، تورم و التهاب لثه:

از آنجایی که جرم گیری از زیر لثه ها نیز انجام می شود، این کار ممکن است به متورم شدن آن ها منجر شود. معمولا تورم لثه ها بعد از جرم گیری موقتی است و بعد از مدتی خوب می شود اما اگر ادامه پیدا کرد و نشانه های عفونت در  آن دیده شد، ممکن است دندانپزشک دست به تجویز آنتی بیوتیک بزند. کسانی که لثه های حساس دارند یا به بیماری های لثه مبتلا هستند، ممکن است بعد از جرم گیری دندان، خونریزی در این ناحیه را تجربه کنند. بخش زیادی از جرم ها از امتداد و زیر لثه برداشته می شود و این موضوع می تواند آن را با خونریزی مواجه کند. خونریزی لثه در حالت عادی جدی نیست ولی اگر ادامه پیدا کرد باید دندانپزشک را در جریان قرار داد.

• عفونت:

کسانی که پیش از عمل جرم گیری دندان، بهداشت دهان و دندان را جدی نگرفتند، احتمال دارد بعد از این کار به عفونت هایی در این ناحیه مبتلا شوند. البته باید گفت که این عارضه نادر است و گروه های خاصی از افراد در معرض آن قرار دارند.

نمایان شدن شکاف بین دندان ها

معمولا شکاف های کوچک و بزرگی بین دندان های ما وجود دارد که لایه های جرم در طولانی مدت آن ها را پر می کنند. وقتی دندانپزشک جرم گیری را انجام می دهد این شکاف ها دوباره نمایان می شوند. اگرچه این مورد را جزو عوارض جرم گیری دندان نوشته ایم ولی خود جرم گیری عامل ایجاد شکاف نیست و تنها با خالی کردن جرم های درون این شکاف ها، آن ها را قابل مشاهده می کند.

آیا جرم گیری، به مینای دندان آسیب می رساند؟

برخی به اشتباه گمان می کنند که جرم گیری باعث آسیب رسیدن به مینای دندان می شود. اگر دندانپزشک متخصص و باتجربه ای را انتخاب کنید، او تنها لایه جرم و کثیف روی دندانتان را برمی دارد و تمام تلاشش را خواهد کرد که هیچ آسیبی به بخش های دیگر دهان و دندان شما وارد نکند. البته این نکته حائز اهمیت است که جرم گیری های بیش از اندازه می تواند به مینای دندان آسیب بزند.

جرم گیری دندان خوب است یا بد؟

آنچه تا اینجای متن با یکدیگر خواندیم نشان می دهد که جرم گیری دندان عملی مفید و کارامد برای زیباتر کردن دندان است و می تواند آن را از آسیب های احتمالی ناشی از وجود باکتری ها و جرم حفظ کند. اگرچه جرم گیری دندان می تواند با عوارضی همراه باشد ولی اگر یک دندانپزشک با تجربه فرایند جرم گیری را انجام دهد  احتمال بروز این عوارض بسیار کم خواهد بود. علاوه بر این حتی در صورت بروز عوارض باید گفت آن ها عموما موقتی هستند و در موارد خاصی ادامه دار خواهند شد.

تمام این ها نشان می دهد که جرم گیری دندان خوب است به شرط آن که به دست یک دندانپزشک ماهر و با تجربه انجام شود. جرم گیری غیر اصولی می تواند باعث صدماتی مانند آسیب عصبی، عدم اتصال مجدد لثه به دندان، عقب رفتن لثه، سوزش لثه و بیرون آمدن مواد موجود در دندان های پر شده شود.

برای این که احتمال بروز عوارض را به حداقل برسانید بهتر است بعد از جرم گیری دندان تا برطرف شدن کامل بی حسی از جویدن خودداری کنید و تا 48 الی 72 ساعت بعد از آن، تنها از مواد غذایی نرم استفاده کنید. مصرف دخانیات تا 72 ساعت بعد از جرم گیری نیز می تواند احتمال بروز عوارض را بیشتر کند.

سخن پایانی

جرم گیری دندان یک راه استاندارد و علمی برای برداشتن لایه های باکتری و جرم از روی دندان است که در صورت باقی ماندن می توانند مشکلاتی نظیر پوسیدگی دندان را به همراه داشته باشند. با مراقبت درست از دندان ها که مهم ترین روش آن مسواک زدن است می توان از جرم گرفتن دندان پیشگیری کرد. چیزی که واضح است همیشه پیشگیری کمتر از درمان هزینه در بر دارد.