یکی از بدترین دردهای دندان زمانی برای شخص پیش میآید که عفونت به بخش مغز دندان یا پالپ دندان (Pulp) رسیده باشد. در این زمان اصطلاحا میگویند دندان به عصب رسیده است. برای درمان عفونت در این شرایط از عصب کشی دندان استفاده میشود. عصب کشی دندان یک روش کارآمد و اثبات شده است که سالهاست در دندانپزشکی مورد استفاده قرار میگیرد. با انجام عصب کشی، دندان به فرم طبیعی خود باز میگردد و عملکرد قبلی خود را خواهد داشت. البته در کنار فواید زیادی که این درمان دارد ممکن است عوارضی هم برای بیمار به همراه داشته باشد. در این مطلب قرار است به بررسی فواید و عوارض عصب کشی دندان بپردازیم.
مختصری درباره عصب کشی دندان
اگرچه در مطالب دیگری به طور کامل درباره عصب کشی دندان عقل و مراحل آن صحبت کردیم، در این مطلب نیز به طور خلاصه فرایند عصب کشی دندان را توضیح خواهیم داد تا درک فواید و عوارض آن برای خواننده راحت تر باشد.
دندان شامل سه قسمت اصلی است که تاج، عاج و پالپ نام دارند. پالپ پایینترین بخش دندان است و در آن اعصاب و عروق زیادی وجود دارند. در واقع قسمت پالپ بخش داخلی دندان را زنده نگه میدارد. این بخش که در پالپ حاوی عروق و اعصاب است کانال ریشه نیز نامیده میشود به همین خاطر به عصب کشی دندان درمان کانال ریشه یا (pulpectomy) هم میگویند.
دندان شامل سه قسمت اصلی است که تاج (Crown)، عاج (Dentin) و پالپ (Pulp) نام دارند.
احساس درد و ناراحتی شدید در دندان زمانی به وجود خواهد آمد که عفونت به بخش پالپ رسیده باشد و اعصاب را تحت تاثیر قرار دهد. در این شرایط دو راه پیش روی بیمار قرار دارد. یکی این که به کل دندان را بکشد، که این کار با توجه به هزینه های جایگزینی دندان از دست رفته و مشکلاتی که در دهان و دندان ایجاد می کند چندان به صرفه نیست. روش دیگری که برای درمان این عفونت به کار می رود عصب کشی دندان است.
عصب کشی دندان اگر اصولی و توسط یک متخصص دندانپزشک انجام شود کاملا بی خطر و بدون عوارض است و عمر دندان را افزایش می دهد. با این حال وقتی دندان عصب کشی شد، نسبت به گذشته آسیب پذیرتر می شود و نیاز به مراقبت بیشتری دارد.
فواید عصب کشی دندان
اگر جزو کسانی هستید که در مقابل درمان به وسیله عصب کشی دندان مقاومت می کنید، بهتر است حتما با فواید آن اشنا شوید. اگر به این فواید دقت کنید می بینید که این کار تا چه حد می تواند از دردها، هزینه ها و مشکلات آینده جلوگیری کند.
اولین فایده عصب کشی دندان این است که با انجام آن دندان طبیعی خود را از دست نمی دهید. وقتی دندانی را از دست دادید لثه و استخوان فک در آن قسمت شروع به تحلیل رفتن می کند. علاوه بر این جویدن غذا سخت خواهد شد و ممکن است روی تکلم نیز تاثیر بگذارد. از طرفی جایگزین کردن دندان طبیعی با روش هایی مانند بریج دندان، ایمپلنت دندان و دندان مصنوعی هزینهبردار است و دردسرهای مختلفی نیز به همراه دارد. در حالی که با عصب کشی دندان میتوانید به راحتی هم مشکل عفونت و درد را برطرف و هم دندانتان را حفظ کنید.
بعد از عصب کشی دندان، برای پر کردن آن از مواد پرکننده استفاده میشود. اگر این مواد پرکننده با کیفیت باشند ساختار دندان پرشده را تقویت خواهند کرد که این موضوع می تواند از ایجاد عارضه های بعدی پیشگیری کند.
سعی کنید با دندانپزشک خود در خصوص اینکه برای پر کردن دندان از مواد با کیفیت (طبیعتاً گران تر) استفاده شود صحبت کنید.
درمان عصب کشی دندان، بین 60 تا 80 درصد مواقع موفقیت آمیز است و عوارض جانبی بسیار اندکی دارد. از عصب کشی به عنوان یک راه حل کم دردسر، کم هزینه و در کل بسیار عالی برای مشکلات ریشه دندان یاد می شود.
عوارض عصب کشی دندان
عصب کشی دندان اگر به درستی و اصولی انجام نشود ممکن است عوارضی برای بیمار به همراه داشته باشد. البته این عوارض همگی قابل درمان هستند و در این باره جای نگرانی زیادی نیست. در ادامه به معرفی این عوارض خواهیم پرداخت.
ایجاد عفونت دوباره
عصبکشی دندان یک روش درمانی است که در برخی موارد ممکن است با عوارضی همراه باشد، از جمله ایجاد عفونت دوباره. این امر ممکن است زمانی رخ دهد که در فرآیند عصبکشی، تمام بافتهای عفونی و باکتریهای موجود در دندان کاملاً پاک نشده باشند یا در صورت عدم رعایت مراقبتهای پس از عمل، عفونت مجدد رخ دهد. این عوارض میتواند به علت عمل ناکارآمد، خراشیدگی اطراف ریشهها، یا از دست دادن انتظارات عفونت پس از عمل اتفاق بیافتد. برای جلوگیری از این مشکل، باید از دندانپزشک متخصص و با تجربه استفاده شود، تمامی فرآیند عصبکشی با دقت و حیطهای کامل صورت گیرد، و پس از عمل، بیمار به طور دقیق مراقبتهای پس از عمل را رعایت کند. از جمله مراقبتهایی که میتواند این ریسک را کاهش دهد، تمیزی و بهداشت دهان منظم، مصرف داروهای تجویز شده به دقت، و پیگیری منظم با دندانپزشک است.
شکستن دندان پس از عصب کشی
شکستن دندان پس از عمل عصب کشی دندان یکی از عوارض ناراحتکننده است که ممکن است پس از این روش درمانی رخ دهد. این اتفاق ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد.
یکی از دلایل شکستن دندان پس از عمل عصبکشی میتواند از آسیبهایی باشد که به دندان در طول فرآیند عمل وارد شده است. مثلاً اگر دندان مورد عمل بیش از حد ضعیف شده باشد یا قبلاً پر شده باشد و سپس مورد عمل قرار گرفته باشد، این احتمال بیشتر میشود. همچنین، اگر در طول عمل عصبکشی، ابزارهای خصوصی برای دسترسی به ریشهها به دندان اعمال شده و این ابزارها به دندان آسیب برسانند، احتمال شکستن دندان افزایش مییابد.
عوامل دیگری نیز ممکن است باعث افزایش این خطر شوند؛ مانند ترمیمهای ناصحیح پس از عمل، نیاز به ترمیمات اضافی یا تعمیرات پیشین، یا فشارهای زیاد در طول مراحل مختلف درمان.
برای کاهش احتمال شکستن دندان پس از عمل عصبکشی، مهم است که به دنبال دندانپزشک با تجربه و ماهر بگردید. همچنین، رعایت دقیق دستورات و مراقبتهای پس از عمل بسیار حیاتی است. این شامل جلوگیری از استفاده از دندان برای خوردن غذاهای سخت، مصرف داروهای تجویز شده به دقت، و رعایت دقیق بهداشت دهان است.
در صورتی که پس از عمل عصبکشی دندان، هرگونه درد یا علائم غیرعادی احساس شود، باید به سرعت به دندانپزشک مراجعه شود تا مشکل شناسایی شده و بر طبق آن اقدامات لازم صورت گیرد و احتمال شکستن دندان کاهش یابد.
شکستن ابزار عصب کشی حین درمان
شکستن ابزار عصبکشی حین درمان یکی از عوارض ناراحتکننده است که ممکن است در روند عملیاتی عصبکشی دندان رخ دهد. این موضوع میتواند برای دندانپزشک و بیمار همچنین نگرانیهای زیادی ایجاد کند.
ابزارهای مورد استفاده در فرآیند عصبکشی دندان معمولاً بسیار حساس و نازک هستند. شکستن این ابزارها میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد. به عنوان مثال، استفاده از فشار زیاد یا نامناسب در حین استفاده از این ابزارها میتواند منجر به شکستن آنها شود. همچنین، ابزارهایی که قدیمی شدهاند یا ابزارهایی که مورد استفاده قبلی قبل از اتمام عمر مفید خود هستند، ممکن است حساسیت و ضعف بیشتری داشته باشند و در نتیجه به راحتی شکسته شوند.
به علاوه، در صورتی که ریشه دندان یا فضای موجود در دندان بسیار پیچیده و مشکلآفرین باشد، احتمال شکستن ابزارها افزایش مییابد. این ممکن است به دلیل عدم دسترسی به محل مورد نظر یا مشکلاتی مانند انحنای بیش از حد ریشه دندان یا وجود تودههای معانی برای دندان باشد.
برای پیشگیری از شکستن ابزارهای عصبکشی، دندانپزشک باید با دقت و حوصله بیشتری عمل کند. او باید محل مورد نظر را با دقت بررسی کرده و از ابزارهای مناسب و مورد نیاز استفاده کند. همچنین، دقت در انتخاب ابزارها و استفاده از ابزارهای با کیفیت و موثر نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
در صورتی که شکستن ابزار عصبکشی رخ دهد، دندانپزشک باید با دقت و آرامش عمل کرده و اقدامات لازم برای حفظ سلامت دندان و پیشگیری از مشکلات بیشتر را انجام دهد.
سوراخ شدن کانال ریشه دندان
یکی دیگر از مشکلاتی که ابزار فایل ممکن است بوجود بیاورد، سوراخ شدن کانال ریشه دندان است. اگرچه این ابزار به صورت کاملا انعطاف پذیر طراحی شده ولی گاهی اوقات ممکن است انحنای کانال ریشه بیش از حد زیاد باشد، در این حالت احتمال دارد فایل کانال ریشه را سوراخ کند. در صورت عمیق بودن سوراخ و پایین تر بودن آن از سطح لثه، بدون هیچ مشکلی بهبود پیدا می کند. ولی در برخی موارد نیاز به پر شدن سوراخ یا حتی کشیدن دندان خواهد بود.
نیاز به تکرار عصب کشی
در صورتی که شاخه های کانال به خوبی تمیز نشوند ممکن است عفونت مجددا در کانال ایجاد شود و برای از بین بردن التهاب، درد و عفونت نیاز به عصب کشی دوباره وجود داشته باشد. همه کانال های دندان دارای شاخه نیستند و این مشکل برای همه افراد بوجود نخواهد آمد.
چگونه می توان از عوارض عصب کشی دندان پیشگیری کرد؟
دو نکته مهم برای این که عوارض عصب کشی دندان برای شما پیش نیاید وجود دارد. با در نظر گرفتن این نکات یک عصب کشی کاملا بی خطر، بدون درد و موفق خواهید داشت.
انتخاب یک دندانپزشک متخصص و باتجربه
در پیشگیری از عوارض عصب کشی دندان، انتخاب یک دندانپزشک متخصص و با تجربه بسیار مهم است. در زیر توضیحاتی در این خصوص آورده شده است:
1. تخصص و تجربه: یک دندانپزشک با تخصص در انجام روشهای عصب کشی دندان و با تجربه کافی در این زمینه، میتواند فرآیند عصب کشی را به بهترین شکل انجام دهد. این افراد با مشکلات مرتبط با عصب کشی آشنا بوده و میتوانند بهترین راه حلها را پیشنهاد دهند.
2. استفاده از تجهیزات پیشرفته: دندانپزشکان با تجهیزات پیشرفته مانند اسکنرهای دیجیتال و دستگاههای روزمرهای که برای تشخیص دقیق مشکلات عصبی استفاده میشوند، میتوانند برای انجام عملیات عصب کشی دندان از بهترین ابزارها و تکنیکهای ممکن استفاده کنند.
3. آموزش بیمار: یک دندانپزشک باتجربه قبل از انجام هرگونه روش عصب کشی به بیماران خود توضیحات جامعی ارائه میدهد. این شامل توضیح در مورد فرآیند عمل، مراحل درمانی بعدی، و محدودیتهایی که باید بعد از عمل رعایت شود، است.
4. پیگیری بعد از عمل: یک دندانپزشک با تجربه به بیماران پس از انجام عمل عصب کشی، راهنمایی میکند تا مطمئن شوند که عوارض ممکن بعدی مدیریت شده و فرآیند بهبودی به درستی در حال انجام است.
به طور کلی، انتخاب یک دندانپزشک با توجه به تخصص و تجربه، استفاده از تجهیزات پیشرفته، ارائه آموزش برای بیماران و پیگیری دقیق بعد از عمل، میتواند در کاهش عوارض و افزایش موفقیت فرآیند عصب کشی دندان کمک کند.
انجام درست مراقبت های پس از عصب کشی
پس از انجام عمل عصب کشی دندان، مراقبتهای درست و مناسب بسیار اهمیت دارد تا از عوارض و مشکلات پس از عمل جلوگیری شود. در زیر توضیحاتی در این خصوص آورده شده است:
1. رعایت دستورالعملهای دندانپزشک: برای پیشگیری از عوارض پس از عمل عصب کشی دندان، مهم است که بیمار دستورالعملهای دندانپزشک خود را به دقت رعایت کند. این شامل مصرف داروهای تجویز شده، رعایت تعداد و زمان استفاده از آنها، و اجتناب از خوردن و آشامیدن چیزهایی که ممکن است به عمل انجام شده تأثیر منفی داشته باشند، میشود.
2. جلوگیری از ضربه و فشار: بیمار باید از اعمالی که باعث افزایش فشار و ضربه به دندان میشود، اجتناب کند. این شامل جلوگیری از جر و جور دندان، خوردن غذاهای سخت و استفاده از دهانکشی هایی که ممکن است فشار زیادی به دندان وارد کنند، میشود.
3. رعایت بهداشت دهان: حفظ بهداشت دهان بعد از عمل عصب کشی دندان نیز بسیار اهمیت دارد. شامل مسواک زدن دقیق و مرتب، استفاده از نخ دندانپزشکی برای تمیزی بین دندانها، و استفاده از محلولهای ضدعفونی کننده دهان است.
4. مراجعه به دندانپزشک برای پیگیری: بیمار باید برنامه مراجعات پس از عمل را با دندانپزشک خود تعیین کند و به طور منظم برای بررسی و ارزیابی وضعیت دندانها و عصب کشی انجام شده مراجعه کند.
5. اطلاع از علائم غیرعادی: بیمار باید آگاهی داشته باشد که هرگونه درد، تورم، خونریزی یا علائم غیرعادی دیگر پس از عمل عصب کشی دندان، به دندانپزشک اطلاع داده شود تا بررسی و درمان مناسب انجام شود.
به طور کلی، رعایت دستورالعملهای دندانپزشک، جلوگیری از ضربه و فشار، حفظ بهداشت دهان، مراجعه منظم به دندانپزشک برای پیگیری، و اطلاع از علائم غیرعادی میتواند در پیشگیری از عوارض پس از عمل عصب کشی دندان مؤثر باشد.
سخن پایانی
در این مطلب فواید و عوارض عصب کشی دندان را مورد بررسی قرار دادیم و ذکر کردیم با چه راهکارهایی می توان از بروز عوارض آن جلوگیری کرد. در صورت مواجهه با درد شدید دندان بدون هیچ ترس و استرسی برای عصب کشی به دندانپزشک مراجعه کنید تا برای همیشه از دست عفونتی که گریبان گیر دندانتان شده راحت شوید. اگر سوالی درباره عصب کشی دندان داشتید در بخش کامنت ها با ما به اشتراک بگذارید.
ببخشید من دندان عقلم رو 2 ماه پیش عصب کشی کردم، متاسفانه بسیار درد می کنه و دندانپزشکی که پیشش این کارو انجام دادم اصلا کارش خوب نبود. آیا میتونم دوباره ترمیمش کنم و اینکه آیا شما میتونید برام این کارو انجام بدین ؟
سلام و ضمن عرض خسته نباشید
خدمات عصب کشی دندان برای خانم های باردار هم قابل انجام است یا خیر؟
ممنون میشم راهنمایی بفرمایید
من پیش خانم دکتر شمسایی عصب کشی کردم، ایشون کارشون عالی بود و واقعا از زحماتشون ممنونم.