پوسیدگی و شکستگی دندان‌ها، باعث نازک شدن دندان و زیبایی آنها را به خطر می‌اندازد و ممکن است آنها را به طور کامل تخریب کند. از این رو، ضروری است که با استفاده از روش‌های مناسب، این مشکلات را برطرف کنیم. یکی از روش‌های کارآمد در این زمینه، ترمیم جزئی دندان‌ها است که می‌تواند به عنوان یک روکش موقت برای اصلاح عیوب دندان‌ها مورد استفاده قرار گیرد. در ادامه، به مزایا و معایب این روش پرداخته خواهد شد.
اینله و انله دندان چیست؟
اینله و انله دندان، که به آنها اینلی و انلی نیز گفته می‌شود، نوعی روش ترمیم دندان است که عمدتاً برای دندان‌های عقبی استفاده می‌شود. زمانی که دندان‌های عقبی به پوسیدگی، شکستگی و ترک خوردگی جزئی مبتلا می‌شوند، دندانپزشک معمولاً ترجیح می‌دهد از این روش برای پر کردن دندان‌های عقب به جای روکش استفاده کند. در این شرایط، آسیب دندان به اندازه‌ای جدی نیست که نیاز به روکش داشته باشد و استفاده از این روش کافی است. در حقیقت افرادی که دندان‌هایشان به حدی پوسیده است که پر کردن آنها امکان‌پذیر نیست، اما قسمت قابل توجهی از دندان‌هایشان هنوز سالم است و نیاز به روکش ندارند می‌توانند از این روش بهره ببرند. این روش به دندانپزشک کمک می‌کند تا ساختمان دندان را حفظ کند.
تفاوت اینله و انله با پر کردن دندان
اینله و آنله دندان به دلیل استحکام و ماندگاری بیشتر خود، گاهی تا سه دهه نیز قابلیت ماندگاری را دارد. این روش ترمیمی نه تنها از خراب شدن دندان در آینده جلوگیری می‌کند بلکه عمر دندان را نیز افزایش می‌دهد. برای استفاده از این روش، ابتدا باید قالب دندان بیمار گرفته شود و سپس مواد ترمیمی بر اساس آن قالب ساخته شود. این نسبت به روش پر کردن معمولی که دندان مستقیماً با مواد پر می‌شود، متفاوت است. از نظر ظاهری، دندان‌هایی که با اینله و انله ترمیم می‌شوند، زیبایی بیشتری نسبت به دندان‌هایی که از آلیاژ فلز (پر کردن معمولی) استفاده می‌شود دارند.
تفاوت اینله و انله در چیست؟
با اینکه هر دو روش برای پر کردن دندان‌های پوسیده و خراب استفاده می‌شود، اما این دو روش دارای تفاوت‌هایی هستند.
- اینله (Inlay) برای پر کردن فضای بین شیارهای دندان‌ها و لبه‌های گردی که در سطح مرکزی دندان واقع شده‌اند، مورد استفاده قرار می‌گیرد و به همین دلیل با پر کردن دندان تشابه زیادی دارد و می‌تواند فضای داخل دندان را پر کند.
- انله (Onlay)، وسعت بسیار بیشتری دارد و می‌تواند تا به سمت شیارهای طرفین دندان نیز گسترش یابد. به دلیل پوشش گسترده‌ای که انله ارائه می‌دهد، این روش گاهی به عنوان پوشش تکه‌ای نیز شناخته می‌شود.
مراحل استفاده از اینله و انله دندان
برای استفاده از این روش، ابتدا باید دندان‌ها و میزان خرابی و پوسیدگی آنها توسط دندانپزشک معاینه شود. سپس در صورت تشخیص پوسیدگی دندان، دندانپزشک دندان را خالی کرده و سپس برای تهیه اینله و انله از قالب دندان (از قبل) تهیه شده استفاده می‌شود. که قالب به لابراتوار منتقل شده و مواد مناسب از جمله طلا، رزین و پورسلین برای تهیه آنها به کار می‌رود. معمولاً برای دندان‌های آسیاب، از جنس طلا استفاده می‌شود و برای دندان‌های جلوتر، از رزین که به رنگ دندان شبیه است، استفاده می‌شود.
روند ساخت و نصب اینله و انله معمولاً دو جلسه زمان‌بر است و در این مدت، به منظور جلوگیری از خراب شدن دندان، یک روکش موقت برای آن تهیه می‌شود.
فعالیت‌های انجام شده در جلسه اول مراجعه بیمار به دندانپزشکی برای استفاده از اینله و انله، عبارتند از:
- تهیه عکس از دندان پوسیده و خراب
- انجام عصب‌کشی در صورت نیاز
- انتخاب بهترین و مناسب‌ترین رنگ و جنس اینله یا انله بر اساس نوع دندان
- تراشیدن پوسیدگی‌های دندان با استفاده از مته دندانپزشکی
- تهیه قالب از دندان مورد نظر و ارسال آن به لابراتوار
- پر کردن دندان به صورت موقت تا زمان حاضر شدن اینله یا انله دندان
در جلسه دوم مراجعه بیمار به دندانپزشکی، اقدامات زیر انجام می‌شود:
- پرکردن کامل دندانی که به صورت موقت پر شده است
- شستشوی دندان با مواد مخصوص و تمیز کردن آن
- چسباندن اینله یا انله با مواد مخصوص به دندان مورد نظر
- پولیش کردن دندان و آماده‌سازی نهایی آن
پس از ساخت اینله و انله، برای نصب این روکش بر روی دندان‌ها، دو روش مستقیم و غیرمستقیم وجود دارد که در زیر به تشریح هرکدام از این روش‌ها پرداخته شده است :
- روش غیرمستقیم، پس از آماده‌سازی اینله یا انله توسط دندانپزشک، پرکردگی موقت برداشته شده و روکش نصب و چسبانده می‌شود.
- روش مستقیم، دندانپزشک با استفاده از یک عکس، قالب اینله و انله را طراحی و می‌سازد. این روش از شبیه‌سازی‌های کامپیوتری برای طراحی بهتر این موارد استفاده می‌کند و این کار به راحتی و در کمترین زمان ممکن انجام می‌شود.
مزایای اینله و انله دندان
به دلیل فواید فراوان، امروزه این روش بسیار بیشتر از پرکردن دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد. مزایای این روش عبارتند از:
- مقاومت بسیار بالا در برابر سایش و فرسودگی در اینله و انله.
- افزایش استحکام دندان‌ها به شکل قابل توجهی.
- کاهش حدودی احتمال پوسیدگی لبه‌های خارجی دندان به دلیل چسبندگی محکم اینله و انله به دندان‌ها.
- ساخت اینله و انله بر اساس اندازه و شکل دندان‌های هر فرد، جلوگیری از تجمع پلاک و باکتری در دهان و بر روی دندان‌ها را فراهم می‌کند که در نتیجه، تمیز کردن آنها بسیار آسان‌تر می‌شود.
معایب اینله و انله
اگرچه اینله و انله یکی از بهترین روش‌ها برای پر کردن دندان‌ها هستند، اما معایبی نیز دارند که شامل موارد زیر می‌شود.
معایب استفاده از اینله و انله :
- در مقایسه با روش پر کردن معمولی دندان‌ها، این روش در دو جلسه انجام می‌شود که نسبت به روش پر کردن معمولی زمان بیشتری می‌برد.
- هزینه این روش بسیار بالاتر از روش پر کردن معمولی دندان‌ها است.
- در صورتی که مینای دندان قبل از نصب اینله و انله به هر دلیلی تخریب شده باشد، احتمال فرسایش اینله و انله و همچنین دندان‌های متصل به آنها، بسیار بیشتر است.
- تجربه و مهارت کافی دندانپزشک برای نصب درست اینله و انله بسیار حیاتی است، در غیر اینصورت این روکش‌ها ممکن است از دندان جدا شوند.
- رعایت بهداشت دهان و دندان به طور کامل بسیار مهم است، در غیر اینصورت، احتمال پوسیدگی گوشه‌های دندان‌ها افزایش می‌یابد.
نتیجه گیری
در نتیجه، استفاده از اینله و انله در دندانپزشکی مزایا و معایب خاص خود را دارد. این روش‌ها به دلیل مقاومت بالا در برابر سایش، افزایش استحکام دندان‌ها، کاهش احتمال پوسیدگی در لبه‌های دندان و جلوگیری از تجمع پلاک و باکتری در داخل دهان از مزایای قابل توجهی برخوردار هستند. اما در عین حال، این روش‌ها دارای معایبی نیز می‌باشند از جمله زمان‌بر بودن، هزینه بالاتر نسبت به پر کردن معمول دندان، حساسیت به تخریب مینای دندان، نیاز به تجربه و مهارت دندانپزشک و رعایت بهداشت دهان و دندان. بنابراین در انتخاب بین این روش‌ها و روش‌های دیگر پرکردن دندان، نیاز است که مزایا و معایب هرکدام را به دقت مورد بررسی قرار داده و با توجه به وضعیت خاص هر فرد، تصمیم‌گیری مناسب انجام شود.